خواص میوه دست بودا

هر آنچه باید از خواص تعجب‌آور دست بودا بدانیم

دست بودا یا سیتروس انگشتی ، یکی از میوه های خانواده مرکبات میباشد که بینهایت معطر بوده و خواص زیادی برای سلامت بدن دارد ولی از آنجا که پالپ میوه بینهایت کم میباشد و بیشتر حجم آن را پوستش تشکیل میدهد ، کمتر بین مردم جهان شناخته شده  میباشد.

دست بودا ( به انگلیسی : Buddha’s Hand ) یا سارکوداکتیلیس (به انگلیسی : Sarcodactylis) یا سیتروس انگشتی (به انگلیسی : fingered citron) میوه ای ناشناخته میباشد که شما را تحیر زده خواهد کرد.

سارکوداکتیلیس در بسیاری از زبان ها از جمله انگلیسی ، چینی ، ژاپنی ، کره ای ، ویتنامی و فرانسوی به نام دست بودا شناخته می شود.

برخی از فواید سلامتی دست بودا جمله میباشد از کاهش درد ، تسکین ناراحتی های دستگاه گوارش ، تقویت سیستم ایمنی بدن ، کاهش التهاب ، کاهش فشار خون و از بین بردن بیماریهای تنفسی.

میوه دست بودا با نام علمی سیتروس مدیوال ( به انگلیسی : Citrus medieval ) یا سیتروس مدیکا ( به انگلیسی : Citrus medica  ) شناخته می شود. از آنجا درخت این میوه در محدوده کوچکی پرورش داده می شود و مقدار قابل مصرف میوه بینهایت کم میباشد ،  احتمال این که تا به حال نام این میوه را نشنیده باشید زیاد میباشد.

سارکوداکتیلیس یا دست بودا ، از خانواده مرکبات میباشد و به دلیل این که به بخش های  بلند و باریک شبیه به انگشتان دست تقسیم شده میباشد ، به این نام شناخته می شود.

انگشتان میوه در گونه های مختلف میتواند به حالت باز شده ، چسبیده به هم یا نیم انگشتی دیده شود. این میوه بومی هند و چین میباشد و از دیرباز در مراسم مذهبی بودائیان مورد استفاده قرار میگرفته میباشد.

این گیاه عمدتا در مناطق معتدل چین و هند و بخش هایی از سواحل غربی آمریکای شمالی رشد می کند ولی صادرات آن نسبتا محدود میباشد.

امروزه کشاورزان چینی لااقل 6 نوع برجسته از دست بودا را در 5000 هکتار در جنوب شانگهای می کارند. حدود اواسط و اواخر دهه 80 بود که این میوه به صورت تجاری در کالیفرنیا کشت شد و تا سال 2008 لااقل 25 هکتار به کشت این میوه اختصاص داده شده میباشد. ارتفاع درختچه سیتروس انگشتی بین 6 – 12 فوت میباشد.

این میوه علاوه بر مصرف خوراکی ، مصرف دارویی هم دارد و بوی شیرین مرکباتی آن  سبب شده  میباشد که در صنعت عطرسازی مورد استفاده قرار بگیرد.

درخت سارکوداکتیلیس مشابه دیگر مرکبات حالت درختچه ای با شاخه های بلند و نامنظم پوشیده از خار دارد.

برگهای آن دراز و بزرگ به رنگ سبز کم رنگ میباشد که حدود 4 – 6 اینچ رشد میکنند. گلهای سفید و معطر آن از بیرون مایع به ارغوانی هستند و به صورت خوشه ای رشد میکنند. این گیاه به یخبدان و گرمای شدید و خشکی احساساتی میباشد و در اب و هوای معتدل رشد میکند.

درخت این گیاه را میتوان با سوا کردن شاخه های 2 – 4 ساله پرورش داد.

طعم و مزه دست بودا

انگشتان میوه تنها حاوی اقبال سفید میوه هستند که گاهی ممکن میباشد کمی پالپ اسیدی در آن ها دیده شود ولی اغلب آنها کاملا بدون آب و برخی بدون دانه هستند.

آب میوه دست بودا بینهایت ناچیز میباشد و معمولا پالپ کمی دارد و بدون هسته میباشد. طعم تلخ و شیرینی یا نیمه تلخ دارد به همین دلیل مصرف آن فراگیر نشده میباشد و توزیع محدودی دارد.

روش های مصرف میوه دست بودا

میوه دست بودا را می توان به صورت تازه یا خشک شده استفاده کرد ، میوه خشک شده دست بوده معمولا برای تهیه دم نوش های مختلف استفاده می شود یا این که پودر می شود و در ترکیب ادویه های معطر یا داروهای سنتی مورد استفاده قرار می گیرد.

خوشبو کننده

این میوه بینهایت معطر میباشد و در چین و ژاپن برای تزئین یا برای خوشبو کردن اتاق ها و وسایل خصوصی و کمد لباس ها از آن استفاده می شود. حتی میتوانید مقداری از پوست آن ها هنگام شستشوی لباسها در ماشین لباسشویی بیندازید تا رایحه اش روی لباسهایتان ماندگار شود.

مراسم مذهبی

در چین میوه دست بودا نماد شادی ، طول سن ، ثروت  و خوشبختی میباشد و به عنوان هدیه سال نو و هدیه سنتی معبد به حساب می آید. طبق سنت بودا ترجیح می دهند که انگشتان میوه در جایگاه بسته بشد تا باز زیرا دستهای بسته نماد دعا کردن برای بوداست.

شهرت این میوه گستردگی جهانی ندارد ولی اخیرا به دلیل خواص درمانی بسیار و خواص ارتقا دهنده سلامتی مورد توجه قرار گرفته میباشد.

تهیه کوکتل دست بودا

برای تهیه کوکتل سارکوداکتیلیس میتوانید یک چهارم فنجان از سارکوداکتیلیس رنده شده یا چرخ شده را به همراه 1 قاشق چایخوری آب لیمو یا آب ماندارین ، 150 میلی لیتر نوشابه یا آب  گازدار ، چندی برگ نعنا و 1 قاشق غذاخوری شکر و قطعه های یخ مخلوط نمایید و نوش جان کنید.

عصاره گیری دست بودا

برای گرفتن عصاره بینهایت معطر و با کیفیت دست بودا میتوانید نوشیدنی دلخواه خود را در شیشه ای بریزید و سیتروس انگشتی را ساطوری کنید و در به شیشه افزایش نموده درش را ببنید و چند بار تکان دهید و سپس به مدت 1 – 2 هفته در جایی خنک قرار بگیرید تا عصاره میوه کاملا خارج شود. سپس صاف کنید و برای تهیه یک کوکتل جدید به جین یا نوشابه جدیدتان افزایش کرده و به همراه مقداری ریحان تازه میل نمایید.

تهیه مارمالاد و آبنبات

پوست سیتروس انگشتی بر خلاف سایر مرکبات تلخ نیست و کاملا شیرین و آبنباتی میباشد.  در آشپزی سنتی چین ، دست بودا را به شکل گل و پرنده برش می زده اند و در عسل میجوشانده اند و در مهمانی های شاهانه برای تزئین میز از آن استفاده می کرده اند شما هم میتوانید برای تهیه آبنبات های خوشمزه و زیبا سیتروس انگشتی را به شکل های دلخواه برش بزنید و در آب و شکر بجوشانید تا غلیظ شود.

طعم دهنده و مرینیت

از سیتروس انگشتی میتوانید به عنوان جانشین پوست مرکبات در پایان دستور پخت ها ، کیک ها ، وافل ، دسرها یا برای طعم دار کردن سالاد ها و سس ها استفاده کنید.

برای تهیه یک مرینیت خوشمزه و خوش عطر با سیتروس انگشتی میتوانید از ترکیب کمی رنده پوست سیتروس ، روغن زیتون ، آب لیمو ، نمک ، سرکه بالزامیک ، آویشن خرد شده و سیر استفاده کنید. اجازه دهید این مرینیت به مدت یک شب در یخچال بماند و سپس برای مرینیست انواع گوشت و کباب ها و غذا ها از آن استفاده کنید.

خواص دست بودا برای سلامت

از پالپ و پوست میوه سارکوداکتیلیس ( به انگلیسی : Sarcodactylis ) میتوان برای اثرات دارویی مختلف استفاده کرد.

دست بودا ممکن میباشد مواد مغذی زیادی نداشته باشید با این حال حاوی مقادیر زیادی ویتامین ث ، کلسیم و فیبر غذایی میباشد و بدون هر گونه چربی ، کربوهیدرات و پروتئین میباشد.

تسکین درد با دست بودا

هزاران سال میباشد که از دست بودا برای تسکین درد استفاده می شود.

ترکیبات آلی معطر شیمیایی موجود در آن از جمله لیمونین ، کومارین ، برگاپتین و دیوسمین داروای تسکین دهنده درد هستند و همچنین خاصیت عکس التهابی داشته و تورم و درد ناشی از جراحت ، بریدگی ، عمل ، کبودی، خراش و رگ به رگ شدن  را کاهش دهد .

برخی معتقدند که این میوره میتواند سرعت تندرستی خراش و تبدیل رنگ کبودی را تندرستی دهد.

درمان مشکلات تنفسی با دست بودا

رایج ترین استفاده از دست بود ا برای بیماری های تنفسی میباشد. این مویه حاوی ترکیب الکلی ملایمیاست که به عنوان خلط آور برای درمان بیماریهای تنفسی عمل میکند. دست بودا یک میوه خلط آور میباشد و برای درمان سرفه بیش از حد همراه خلط  ، یک درمان سریع و بدون درد محسوب می شود.

خیساندن میوه در یک کاسه آب و شکر میتواند تاثیر آن را بیشتر کند.

استفاده از آن به پاک کردن خلط از حلق کمک میکند وتنفس را آسان مینماید. تا حدودی به درمان آسم کمک کرده و درد را تسکین میدهد.

کاهش مشکلات گوارشی با دست بودا

اگر از ناراحتی معده ، اسهال ، گرفتگی دستگاه گوارش ، نفخ یا یبوست رنج می برید ، دست بودا میتواند درمان مناسبی برای شما باشد. سارکوداکتیلیس میتواند التهاب مخاط معده را کاهش داده و عضلات روده را آرام کند تا فرایند هضم و دفع به شکل معمول انجام شود.

مقدار بالای فیبر غذایی آن سبب افزایش بیشتر جذب مواد  مغذی در روده شده و جریان غذا در روده بزرگ را تسهیل می کند و به درمان یبوست و جذب بهتر مواد مغذی کمک می نماید.

کاهش ناراحتی های قاعدگی با دست بودا

در طب سنتی هند و چین مدت هاست که از دست بودا برای درمان سندرم پیش از قاعدگی استفاده می شود.  مصرف این میوه میتواند گرفتگی های قاعدگی ، خونریزی و تغییرات خلقی پیش از قاعدگی را متعادل‌سازی کند.  ماهیت عکس التهابی میوه همراه با خواص آنتی اکسیدانی که دارد یک راه حل عالی برای تسکین سندرم پیش از قاعدگی میباشد.

همراهی خواص آنتی اکسیدانی و عکس التهاب دست بودا برای آرام کردن عضلات زیر شکم مفید میباشد و درد را کاهش میدهد.

تقویت سیستم ایمنی با دست بودا

سارکوداکتیلیس دارای یک پلی ساکارید خاص میباشد که به طور واضح سبب تحریک تلاش ماکروفاژها ( گلبولهای سفید درشت خوار ) و افزایش سرعت و کارایی سیستم ایمنی مربوط به آن ها می شود. گرچه مصرف دست بودا در واقع یک اقدام پیشگیرانه برای حفظ سلامت کلی بدن محسوب می شود ولی مصرف آن هنگام ابتلا به سرماخوردگی ، کرون و آنفولانزا میتواند به طرز قابل توجهی سبب تسریع بهود بیماری شود.

ویتامین ث موجود در آن با عفونت ها مبارزه کرده و ازبدن در مساوی حملات میکروبی محافظت میکند.

کاهش فشار خون با دست بودا

عصاره دست بودا مشابه داروهای گشاد کننده عروق عمل میکند و عروق کرونر را ریلکس و گشاد کرده و گردش خون را افزایش داده و به طور موثری فشار خون را کاهش میدهد و احتمال ابتلا به تصلب شرائین، حمله و سکته قلبی را کاهش میدهد. مصرف منظم سارکوداکتیلیس به طور قابل توجهی فشار روی سیستم قلبی عروقی را کاهش داده و کمک میکند زندگی سالم طولانی تری داشته باشید.

فواید آنتی اکسیدان دست بودان

دست بودا سرشار از ویتامین ث میباشد که به عنوان آنتی اکسیدان عمل کرده و بدن را از رادیکال های آزاد پاک میکند و از اسیب استرس اکسیداتیو سلول های و بافت ها پیشگیری می نماید. این فرایند به بدن در مبارزه با عفونت ها کمک کرده ، خطر سرطان را کاهش میدهد و پیری سلولهای پوست را به تاخیر می اندازد و در عملکرد به زیبایی و جوان ماندن پوست کمک میکند. ترکیب لیمونین دارای خوص عکس سرطانی میباشد که به طور خاص با سرطان سینه و تومورهای روده بزرگ مبارزه می کند.

کاهش کلسترول با دست بودا

دست بودا حاوی پکتین میباشد که به طرز قابل توجهی سطح کلسترول خون را کاهش میدهد. گردش خون مناسب را حفظ میکند و متابولیسم چربی را تندرستی میدهد و از رسوب چربی بر دیواره عروق خونی پیشگیری کرده و از سلامت قلب محافظت  مینماید.

کاربرد دست بودا در طب سنتی چین

در طب سنتی چین از دست بودا به عنون گیاهی برای درمان التهاب کبد ، ریه و طحال استفاده می شود. سایر کاربردهای میوه دست بودا در طب سنتی چین جمله میباشد از :

– درمان استفراغ

– درمان درد معده

– کاهش اشتها

– کاهش درد سینه

– کاهش تورم و درد عضلات

هشدار مصرف دست بودا

گرچه هزاران سال استفاده از این میوه در طب سنتی هند میتواند نشانه ای از تاثیر بخشی آن باشد ولی علیرغم فواید زیادی که در مورد این میوه گفته می شود بسیاری از آن ها هنوز به مرحله تایید علمی نرسیده اند.

همیشه قبل از استفاده از یک میوه جدید به خصوص میوه ای قدرتمند  مشابه دست بودا به رژیم غذایی خود بهتر میباشد با پزشکتان مشوت کنید.

اگر فشار خون پایینی دارید ، مصرف این میوه میتواند سبب افت فشار خونتان شود و انتخاب خردمندانه ای برای شما محسوب نمی شود.

طرز تهیه آبنبات سیترون انگشتی

سیترون انگشتی تازه 2 رقم معادل 240 گرم شکر 3 فنجان معادل 600 گرم + 1 فنجان معادل 100 گرم  آب 2 فنجان معادل 500 میلی لیتر سیروپ ذرت در صورت میل‌کردن 1 قاشق غذاخوری

برای تهیه آبنبات سیترون بهتر میباشد از انواعی که انگشتان کاملا بسته دارند استفاده کنید.

سیترون را به اندازه معکب های 2 سانتی برش بزنید و در یک قابلمه بزرگ بریزید و به قدری آب افزایش کنید که کاملا روی میوه ها را بپوشاند و به مدت 30 – 40 لحظه روی حرارت میانه بجوشانید تا کاملا براق شوند.

سیترون را آبکش کنید و به همراه 3 فنجان شکر ، 2 فنجان آب و سیروپ ذرت در یک قابلمه بریزید.

دماسنج مخصوص آبنبات را کنار قابلمه نصب کنید و روی حرارت بپزید تا به دمای 110 درجه سانتیگراد یا 230 درجه فارنهایت برسد.

اگر دماسنج ندارید میتوانید تا زمانی که تقریبا پایان آب شربت بخار شود و سیتروس ها به کف قابله بچسبند به پخت ادامه دهید. هنگامی که کاملا آب شربت بخار شد هر از گاهی آبنبات ها را هم بزنید تا کاملا سفت شوند ولی نسوزند.

حرارت را خاموش کنیدو اجازه دهید 1 ساعت به همان شکل باقی بماند.

سپس سیترون ها را به یک آبکش منتقل کنید و یک روز کامل شکیبایی کنید تا خشک شوند هر از گاهی هم بزنید تا حد ممکن شکرها از اطراف آبنبات ها سوا شود.

شکر ها را میتوانید برای مصرف در شیرینی ها یا شربت ها کنار بگذارید.

آبنبات ها را به شیشه ای پاکیزه منتقل کنید و در یخچال بگذارید.

آبنبات سیترون به مدت 1 سال در یخچال ماندگاری دارد.

طرز تهیه مارمالاد سیترون انگشتی

سیترون انگشتی تازه 1 رقم

شکر 3 فنجان

گلوکز یا سیروپ ذرت یک چهارم فنجان   آی 4 فنجان  هل خرد شده 1 رقم آب مرکبات تازه  1 فنجان سرکه بالزامیک 2 قاشق غذاخوری

با یک پوست کن ، سیتروس انگشتی را به حالت نواری برش بزنید و به همراه سایر مواد به جز سرکه بالزامیک در قابلمه بریزید روی حرارت ملایم به جوش آورید.

شعله را کم کنید و به مدت 45 لحظه بجوشانید و هر از گاهی هم بزنید تا حجمش نصف شود.

سرکه بالزامیک را افزایش کرده و 10 لحظه دیگر به جوشاندن ادامه دهید تا کاملا غلیظ شود  و رنگ کاراملی بگیرد یا این که دمای ترمومتر آبنبات به 220 درجه برسد.

مارمالاد داغ را داخل شیشه بریزید و درش را ببندید و شکیبایی کنید کاملا سرد شود سپس دریخچال نگهداری نمایید .

مارمالاد شما بعد از 1 هفته آماده مصرف میباشد.